16/04/2024 19:35 GMT+7

Phát hiện lỗ đen sao lớn nhất từ trước đến nay, gần Trái đất

Các nhà thiên văn học đã tìm thấy lỗ đen có khối lượng sao lớn nhất từng được phát hiện trong thiên hà của chúng ta, và nó đang ẩn nấp 'cực kỳ gần' Trái đất.

Minh họa của họa sĩ về lỗ đen và ngôi sao quay quanh nó - Ảnh: ESO/L. Calçada

Minh họa của họa sĩ về lỗ đen và ngôi sao quay quanh nó - Ảnh: ESO/L. Calçada

Lỗ đen mới được phát hiện có tên Gaia BH3, nặng gấp 33 lần Mặt trời của chúng ta. Trong khi đó Cygnus X-1, lỗ đen có khối lượng sao lớn thứ hai được biết đến trong thiên hà của chúng ta, chỉ nặng 21 lần khối lượng Mặt trời.

Gaia BH3 nằm cách chòm sao Aquila khoảng 2.000 năm ánh sáng, khiến nó trở thành lỗ đen gần Trái đất thứ hai được biết đến. Lỗ đen ở gần Trái đất nhất là Gaia BH1, cách chúng ta 1.500 năm ánh sáng.

Các nhà nghiên cứu đã công bố phát hiện của họ vào ngày 16-4 trên tạp chí Thiên văn học và Vật lý thiên văn.

Pasquale Panuzzo, nhà thiên văn học tại Đài quan sát Paris, thuộc Trung tâm Nghiên cứu khoa học quốc gia Pháp (CNRS), cho biết: "Không ai mong đợi tìm thấy một lỗ đen khối lượng lớn ẩn nấp gần đó mà cho đến nay vẫn chưa bị phát hiện. Đây là loại khám phá mà bạn chỉ có một lần trong cuộc đời nghiên cứu của mình".

Để phát hiện lỗ đen này, các nhà nghiên cứu đã sử dụng tàu vũ trụ Gaia của Cơ quan Vũ trụ châu Âu để lập bản đồ vị trí và chuyển động của khoảng 2 tỉ ngôi sao trong Dải Ngân hà.

Bằng cách xem xét kỹ dữ liệu của Gaia, các nhà thiên văn học đã tìm thấy một ngôi sao dường như có sự chao đảo rõ rệt - một sự khập khiễng nhẹ trên đường đi thường trơn tru của quỹ đạo của nó.

Các nhà nghiên cứu kết luận rằng nguyên nhân duy nhất có thể là do lực kéo của một lỗ đen đồng hành vô hình.

Xem xét thêm dữ liệu từ kính viễn vọng rất lớn ở sa mạc Atacama (Chile), họ xác nhận sự tồn tại của lỗ đen. Các quan sát cũng giúp họ tìm ra phép đo chính xác khối lượng của nó.

Nghiên cứu lỗ đen để hiểu thêm vũ trụ

Các lỗ đen được sinh ra từ sự sụp đổ của các ngôi sao khổng lồ và phát triển bằng cách hấp thụ khí, bụi, sao và các lỗ đen khác.

Hiện nay, các lỗ đen được biết đến được chia thành hai loại: lỗ đen có khối lượng bằng sao - có khối lượng từ vài đến vài chục lần khối lượng Mặt trời; và các lỗ đen siêu lớn - những con "quái vật vũ trụ" có thể nặng gấp vài triệu đến 50 tỉ lần Mặt trời.

Các lỗ đen có khối lượng trung bình - về mặt lý thuyết, có khối lượng gấp từ 100 đến 100.000 lần khối lượng Mặt trời - là những lỗ đen khó nắm bắt nhất trong vũ trụ.

Bằng cách tìm ra các lỗ đen sơ sinh và nghiên cứu cách chúng tiến hóa cũng như tác động của chúng đến môi trường xung quanh, các nhà khoa học hy vọng họ có thể lấp đầy khoảng trống hiểu biết của con người về vũ trụ.

Lỗ đen bất ngờ Lỗ đen bất ngờ 'ợ hơi' sau nhiều năm 'ăn' một ngôi sao

TTO - Các nhà thiên văn học trên thế giới bối rối khi chứng kiến hiện tượng chưa từng có: một lỗ đen đã bất ngờ “ợ hơi” sau vài năm nó "ăn" một ngôi sao.

Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên