Bà Ung Thị Xuân Hương - chánh án TAND TP.HCM - Ảnh: TỰ TRUNG

Sáng nay, Tòa án Nhân dân TP.HCM đã tổ chức hội nghị tổng kết công tác năm 2018 và triển khai nhiệm vụ năm 2019 của TAND TP.HCM.

Theo đó, năm 2018, TAND hai cấp TP.HCM đã thụ lý hơn 75.000 vụ việc, giải quyết hơn 61.000 vụ việc, đạt 80,94%. Số lượng vụ án còn lại chưa giải quyết là những vụ án đang trong quá trình chuẩn bị xét xử, mới thụ lý, đang tạm đình chỉ và đang còn trong thời hạn giải quyết.

Trong năm 2018, các vụ án trọng điểm về tội phạm tham nhũng, gây thiệt hại về kinh tế lớn, án liên quan đến tình hình an ninh, chính trị dư luận xã hội quan tâm đều được đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh như vụ án Hứa Thị Phấn, Phạm Công Danh, Đặng Thanh Bình...

Phần lớn các vụ án đều được xét xử đúng thời hạn luật định, lượng án quá hạn chưa giải quyết giảm đáng kể, chủ yếu tập trung một số vụ án phức tạp và hiện đang được tập trung giải quyết triệt để. 

Công tác tổ chức phiên tòa ngày càng được tăng cường và chú trọng về chất lượng tranh tụng, đảm bảo quyền của bị cáo, người bào chữa, những người tham gia tố tụng khác.

Tuy nhiên, theo bà Ung Thị Xuân Hương, vẫn còn tình trạng một số cán bộ, công chức chưa làm hết trách nhiệm được giao. Tỉ lệ giải quyết chung các loại vụ việc cao hơn so với năm 2017 nhưng tỉ lệ từng loại án không đạt chỉ tiêu của TAND Tối cao đề ra. 

Tỉ lệ bản án quyết định bị hủy sửa do lỗi chủ quan của thẩm phán còn cao, tình trạng chậm phát hành bản án, chậm gửi bản án quyết định cho các cơ quan liên quan hoặc chậm tống đạt văn bản tố tụng cho bị cáo, người tham gia tố tụng vẫn còn tiếp diễn.

Nguyên nhân của các hạn chế trên là do số lượng các loại án thụ lý lớn, tính chất các vụ việc tranh chấp ngày càng phức tạp. Trong khi đó số lượng cán bộ, thẩm phán chưa đủ để đáp ứng. Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị phương tiện làm việc hiện nay vẫn chưa đáp ứng.

Chế độ chính sách đối với cán bộ công chức của tòa án chưa tương xứng. Công tác phối hợp hợp giữa các cơ quan nhà nước với tòa án trong việc hỗ trợ giải quyết vụ án chưa hiệu quả. 

Pháp luật chưa có chế tài cụ thể đối với những trường hợp cản trở hoạt động tư pháp nên nhiều đương sự cố tình không hợp tác với tòa án, gây khó khăn cho công tác giải quyết.

Bên cạnh đó, năm 2018 nhiều bộ luật, luật mới có hiệu lực thi hành nhưng phần lớn chưa có nghị định, nghị quyết hướng dẫn, gây khó khăn trong việc áp dụng vào thực tiễn giải quyết.

Tại hội nghị, bà Ung Thị Xuân Hương - chánh án TAND TP.HCM cũng cho biết thêm, với áp lực công việc nêu trên, đầu năm 2019 có thêm 4 cán bộ, công chức xin nghỉ việc. Số lượng thẩm phán gấp đôi số lượng thư ký dẫn đến 1 thư ký phải giúp việc cho 2, 3 thẩm phán.

Tại hội nghị ông Lê Hồng Quang - phó chánh án TAND Tối cao - ghi nhận thời gian qua, TAND TP.HCM đã xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, đưa ra xét xử nhiều vụ án lớn được dư luận quan tâm như vụ án Hứa Thị Phấn, Phạm Công Danh, Đặng Thanh Bình…

Lãnh đạo TAND Tối cao cho rằng lượng án phải giải quyết của TAND 2 cấp TP.HCM gấp 5,6 lần lượng án ở các tỉnh miền Nam, dù tỉ lệ đạt được chỉ trên 80% (thấp hơn so với các tỉnh) nhưng cho thấy nỗ lực rất lớn của cán bộ, công chức TAND 2 cấp TAND TP.HCM.